ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੀ ਮਿੱਠੀ ਉਮੀਦ ਅਤੇ ਗੁਆਚ ਜਾਣ ਦਾ ਬੇਰਹਿਮ ਡਰ ਦੋਵੇਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਦੇ ਬੌਸ ਸੱਤਿਆ ਨਡੇਲਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਹਨ ਕਿ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਦੇਸ਼ ਹੈ। (ਭਾਰਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਇੱਕ ਪੱਧਰੀ ਖੇਡ-ਖੇਤਰ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਿਆ—ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ।) ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਔਨਲਾਈਨ-ਸਿੱਖਿਆ ਕੋਰਸ, ਨੇ ਉਭਰ ਰਹੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਚਿੰਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਤਪੱਤੀ ਨਕਲੀ ਬੁੱਧੀ (ਏਆਈ), ਵੀ, ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰੇਗੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਵੱਡੇ ਜੇਤੂ ਪੱਛਮੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ “ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੱਤ” ਤਕਨੀਕੀ ਫਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰਟਅੱਪ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾੱਫਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ ੨੦੨੨ ਚੈਟਜੀਪੀਟੀ ਦੇ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੁੱਲ ਵਿੱਚ ਇਕ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ $੪.੬ ਦਾ ਟਰਨ ਜੋੜਿਆ ਹੈ।
ਫਿਰ ਵੀ ਏਆਈ ਉੱਭਰਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪੂੰਜੀ ਵਿੱਚ ਪਾੜੇ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਏ ਆਈ ਦੇ ਪੈਸਿਵ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੋਮਾਂਚਕ, ਇਹ ਆਮਦਨੀ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਅਮੀਰ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਏਆਈ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਲਲਚਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਉਪਯੋਗੀ ਸਰਵ-ਉਦੇਸ਼ ਵਾਲਾ ਸਾਧਨ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੁਝ ਨੌਕਰੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ, ਪਰ ਨਵੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਸਫੈਦ-ਕਾਲਰ ਕਾਮੇ ਹਨ, ਮੌਜੂਦਾ ਫਰਮਾਂ ਨੂੰ ਵਿਘਨ ਅਤੇ ਲਾਭ ਪੱਛਮ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਈਐਮਐਫ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮੀਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਉੱਥੇ ਪੰਜਵੇਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵੀ ਰੂਪ ਤੋਂ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਲਾਭ ਬਿਹਤਰ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਜਨਤਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਤੋਂ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਕੋਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਹਮਰੁਤਬਾ ਨਾਲੋਂ ਦੁੱਗਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ; ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਿੱਖਿਅਤ ਲੋਕ ਘੱਟ ਹਨ।ਮਾੜੀ ਸਕੂਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਮਾੜੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਧਦੀ ਗਲੋਬਲ ਲੇਬਰ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਉੱਦਮੀ ਅਜਿਹੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਏ ਆਈ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਅਨਪੜ੍ਹ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਕਿਵੇਂ ਦੇਣੀ ਹੈ, ਇਹ ਪੁੱਛਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬੋਲੀ-ਪਛਾਣ ਵਾਲੇ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਭਾਸ਼ਾ ਮਾਡਲਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜਲਦੀ ਹੀ ਆਪਣੇ ਹੋਮਵਰਕ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਚੈਟਬੋਟ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛ ਸਕਣਗੇ, ਅਤੇ ਚੈਟਬੋਟ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਾਠਾਂ ਨੂੰ ਟਵੀਕ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰ ਕਰੇਗਾ। ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਖੋਜਕਰਤਾ ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਏਆਈ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਅੰਡਰਟ੍ਰੇਨਡ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਕੇਅਰ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮੈਡੀਕਲ ਡੇਟਾ ਜ਼ਰੀਏ ਏਆਈ ਨਾਲ ਨਿਦਾਨ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਏਆਈ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਸਿੱਖਿਅਤ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅਮੀਰ ਸੰਸਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।ਇਹ ਲਾਭ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਪਹਿਲੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ੨੦ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਖੋਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ੫੦ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਏ ਆਈ ਗੈਜੇਟ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲ ਜਾਵੇਗਾ ਜੋ ਉਭਰਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਜਲਦੀ ਹੀ ਹੋਣਗੇ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ੋਨ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਚੈਟਬੋਟਸ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਸਤੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਡਿਵੈਲਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੱਛਮੀ ਮਾਡਲ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਡਲ-ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਭਾਰੀ ਪੂੰਜੀ ਖਰਚਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਹੋਏ, ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ-ਅਨੁਵਾਦ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਡੇਟਾ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧੀਆ-ਟਿਊਨਿੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰ ਜੋ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਛੋਟੇ, ਸਸਤੇ ਮਾਡਲਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣਾ। ਸੂਰਜ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਹਰ ਬਿੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਸਮੂਹ ਖਾਸ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਏਆਈ ਨੂੰ ਵਿਲੀਅਮ ਸ਼ੇਕਸਪੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਮਨੋਰੰਜਕ ਲਿਮਰਿਕਸ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚੈਟ ਜੀਪੀਟੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਜੇ ਵੀ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਪਾਵਰ ਅਤੇ ਬੇਸਪੋਕ ਡੇਟਾ ਸੈੱਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਇਹ ਏ ਆਈ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਭਿੰਨ ਅਤੇ ਉਪਯੋਗੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਚੰਗੀ ਖ਼ਬਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਏਆਈ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਭਰਪੂਰ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਏਆਈ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਅਜੇ ਵੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਪਯੋਗ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਸਿਰਫ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਭਰਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਝੱਲਣੀ ਪਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੌਕਾ ਹੈ-ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵੀ।
